Vi phạm nghiêm trọng trong quá trình tố tụng vụ án Huỳnh Văn Nén

Khi ông Huỳnh Văn Nén đã bị tù giam hơn 16 năm,  ngày 24/10/2014 Viện trưởng VKSND Tối cao mới ra Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, nhận định có nhiều thiếu sót, vi phạm nghiêm trọng trong mọi khâu của quá trình điều tra, xét xử vụ án Huỳnh Văn Nén. 

          Theo bản án hình sự sơ thẩm số 96/2000/HSST ngày 31/8/2000 của TAND tỉnh Bình Thuận, khoảng hơn 22 giờ ngày 23/4/1998 ông Huỳnh Văn Nén lẻn vào nhà bà Lê Thị Bông ở thôn 2, xã Tân Minh (nay là khu phố 2, thị trấn Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận) qua cửa nhà dưới. Ông Nén lục tìm hai con dao để cắt lấy 2 đoạn dây dù buộc mô tơ bơm nước ở giếng nước, sau đó vứt bỏ đoạn dây ngắn hơn trong buồng tắm. Thấy bà Bông đang ngủ ở nhà dưới, ông Nén choàng dây qua cổ siết mạnh làm bà Bông ngã ngửa xuống đất rồi tiếp tục siết cho đến khi bà Bông không còn phản ứng. Sau đó, ông Nén lột chiếc nhẫn 1 chỉ vàng 24K ở ngón áp út bàn tay trái bà Bông, quấn sợi dây dù gây án vào bàn tay phải và cầm cả ổ khóa lẫn chìa khóa nhà bà Bông cho vào túi quần… Khi chạy khỏi nhà bà Bông, ông Nén vứt sợi dây dù trên đường chạy, vứt ổ khóa xuống suối Yên Ngựa rồi ngủ bên suối. Sáng hôm sau, ông Nén thấy chiếc nhẫn vàng đã mất.

          TAND tỉnh Bình Thuận xử phạt ông Nén tù chung thân về tội “giết người”, 3 năm tù về tội “cướp tài sản của công dân”, 2 năm tù về tội “cố ý hủy hoại tài sản của công dân” (đốt nhà ông Trần Bồ và ông Trịnh Văn Thảo), tổng hợp hình phạt là tù chung thân.

 Ông Nén (áo sọc) và người thân trong buổi giải lao tại phiên tòa xét xử phúc thẩm (lần 2) vụ án vườn điều, ngày 10/3/2005

Chưa đủ căn cứ kết tội 

Ngày 1/11, Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 30/QĐ-VKSTC-V3 ngày 24/10/2014 của Viện trưởng VKSND Tối cao đã được gửi tới địa chỉ nhà bà Huỳnh Kim Ngân, chị ruột ông Huỳnh Văn Nén tại thị trấn Tân Minh, bì thư ghi tên người nhận là Huỳnh Văn Nén. Theo quyết định này, vụ án Huỳnh Văn Nén là vụ án không quả tang, có rất nhiều thiếu sót, vi phạm trong quá trình điều tra, xét xử.

          Cơ quan điều tra không thu giữ được sợi dây dù ông Nén khai dùng để siết cổ bà Bông, ổ khóa nhà bà Bông và chiếc nhẫn 1 chỉ vàng 24K, các sợi dây thu giữ trong quá trình điều tra không liên quan đến sợi dây gây án. Khám nghiệm hiện trường thu được hai loại dấu chân: Tại sân gần hiên nhà chính có dấu bàn chân phải dài 23cm, rộng 9cm, rộng gót 4,5cm; trên mặt ghế salon trong nhà có ba dấu chân kích thước dài 22cm, rộng bàn 8,5cm, rộng gót 4cm (dấu chân bên phải nằm giữa ba dấu chân). Ngày 12/5/2000, cơ quan điều tra đưa chiếc ghế salon ở nhà bà Bông đến trại giam để ông Nén đứng lên, đo được dấu chân ông Nén dài 22,5cm, rộng bàn 8,5cm, rộng gót 4cm. Tòa sơ thẩm không tiến hành xác định sự đồng nhất giữa dấu chân để lại hiện trường và dấu chân của ông Nén (so sánh khoảng cách và chiều dài các ngón chân, so sánh về diện tích, khoảng cách các mu bàn chân, so sánh về các vân trong lòng bàn chân…). Do vậy, việc xác định dấu chân ở hiện trường là của ông Nén với suy luận “do có nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể bị sai lệch” là không có cơ sở khoa học.

          Các lời khai nhận tội ban đầu của ông Nén không phù hợp với hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi. Các lời khai nhận tội sau mâu thuẫn với nhau, mâu thuẫn với lời khai của chị Phạm Thị Hồng (con gái bà Bông) và lời khai của một số nhân chứng. Ban đầu ông Nén khai dùng tay bóp cổ bà Bông, về sau ông Nén khai vòng dây từ phía sau siết cổ bà Bông, rồi lại có lời khai vòng dây qua cổ giật mạnh làm bà Bông ngã ngửa, sau đó mới dùng dây siết xuống cổ bà Bông. Theo biên bản khám nghiệm tử thi, ở dưới ngoài vú trái 13cm bà Bông còn có một vết bầm xuất huyết hình chữ V, cơ chế hình thành vết thương này chưa được làm rõ… Khoảng thời gian sau khi (bị cho là) giết bà Bông, ông Nén đi đâu, làm gì chưa được làm rõ.

          Từ những tình tiết nêu trên, VKSND tối cao thấy rằng Tòa án cấp sơ thẩm kết án Huỳnh Văn Nén về tội “giết người” và tội “ cướp tài sản” là chưa đủ căn cứ vững chắc.

Ngoài ra, đơn của anh Nguyễn Phúc Thành tố giác Nguyễn Thọ và Hồ Văn Việt giết bà Lê Thị Bông là nguồn tin tố giác tội phạm, nhưng chưa được điều tra làm rõ.

Viện trưởng VKSND Tối cao kháng nghị một phần bản án hình sự sơ thẩm số 96/2000/HSST của TAND tỉnh Bình Thuận, đề nghị Tòa Hình sự, TAND Tối cao xét xử vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy phần tội danh và hình phạt của bản án hình sự sơ thẩm nêu trên về tội “giết người”, “cướp tài sản” đối với ông Huỳnh Văn Nén, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung.

VKSND tỉnh Bình Thuận đã thay thế cáo trạng số 84/KSĐT-TA ngày 27/7/2000 bằng cáo trạng số 84/KSĐT-TA ngày 16/8/2000, nhưng ngày 31/8/2000 TAND tỉnh Bình Thuận lại căn cứ vào cáo trạng số 84/KSĐT-TA ngày 27/7/2000 để xét xử, cáo trạng này không có trong hồ sơ. Việc xét xử như vậy là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.